Η πρόσφατη μελέτη της Fifpro έδειξε ότι οι ποδοσφαιριστές με συμπτώματα κατάθλιψης διπλασιάστηκαν μετά την έξαρση της Πανδημίας. Η αβεβαιότητα, η ρουτίνα κι η βιομηχανία του ποδοσφαίρου που νιώθει τα θεμέλιά της να κλονίζονται.
Η κατάθλιψη και γενικώς οι ψυχικές διαταραχές στον χώρο του επαγγελματικού αθλητισμού δεν είναι κάτι νέο. Τα τελευταία χρόνια, κυρίως μετά από τις αυτοκτονίες του Γκαρι Σπιντ και του Ρόμπερτ Ένκε έχουν δει το φως της δημοσιότητας έρευνες που αναδεικνύουν το ζήτημα, καθώς και προσωπικές ιστορίες ποδοσφαιριστών, οι οποίοι μιλούν πια περισσότερο ανοιχτά για τους δαίμονές τους. Η έρευνα που διεξήγαγε η Fifpro, ο Παγκόσμιος Σύνδεσμος Επαγγελματιών Ποδοσφαιριστών, σε παίκτες ανά τον κόσμο, δείχνει πως η έξαρση του κορονοϊού πολλαπλασιάζει τους δαίμονες αυτούς.
Τα ποσοστά διπλασιάστηκαν
H έρευνα της Fifpro ξεκίνησε στις 22 Μαρτίου και ολοκληρώθηκε στις 14 Απριλίου. Έλαβαν μέρος 1602 επαγγελματίες ποδοσφαιριστές κι οι ερευνητές, αφού ανέλυσαν τα δεδομένα, κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι το 22% των 468 γυναικών και το 13% των 1134 αντρών που παίζουν ποδόσφαιρο παρουσίασαν συμπτώματα κατάθλιψης. Οι ερευνητές βρήκαν επίσης ότι το 18% των γυναικών και το 16% των ανδρών έδειξε σημάδια γενικευμένης αγχώδους διαταραχής. Η μελέτη, πέραν των πολύ σημαντικών ευρημάτων που παρουσιάζει, αποκτά μεγαλύτερη αξία στη σύγκρισή της με μια ακόμα σχετική έρευνα της Fifpro, η οποία διεξήχθη τον Δεκέμβριο και τον Ιανουάριο, όταν το ποδόσφαιρο εξελισσόταν κανονικά και δεν υπήρχαν οι σκέψεις ότι σε λίγο καιρό ένας ιός θα αλλάξει τα πάντα. Από το σαφώς μικρότερο δείγμα των 307 παικτών, το 11% των γυναικών και το 6% των ανδρών ανέφεραν συμπτώματα κατάθλιψης. Σύμφωνα με τους ερευνητές, οι γυναίκες μιλούν για την κατάθλιψη και το στρες πιο εύκολα από ό,τι οι άντρες, ενώ ο φόβος που υπάρχει για την μεγαλύτερη κατάρρευση του γυναικείου ποδοσφαίρου, το οποίο σε καμία περίπτωση δεν έχει τις δομές και την δημοτικότητα του αντρικού, εκτινάσσει τα ποσοστά. Η έρευνα έγινε σε συνεργασία με το Πανεπιστήμιο του Άμστερνταμ και όπως αναφέρουν οι εμπνευστές της, αντανακλά τα προβλήματα της ευρύτερης κοινωνίας και επιβεβαιώνει ότι οι επαγγελματίες αθλητές αποτελούν κομμάτι της.
Ο Γιάννης Μπράχο είναι πρώην ποδοσφαιριστής και νυν εκπρόσωπος του Συνδέσμου Επαγγελματιών Ποδοσφαιριστών της Ελλάδας στη Fifpro. Παράλληλα, είναι εκπαιδευόμενος Players Development Manager. Πρόκειται για έναν ρόλο συμβούλου σε μη αθλητικά ζητήματα, ο οποίος ενημερώνει και προετοιμάζει τους ποδοσφαιριστές για τη στιγμή που θα κληθούν να κρεμάσουν τα παπούτσια τους. «Καταρχάς το πρώτο συμπέρασμα είναι η σοβαρότητα της κατάστασης και σε αυτό οφείλεται η σχεδόν διπλάσια αύξηση των ζητημάτων ψυχικής υγείας», λέει στο Κουτί της Πανδώρας. «Είναι μια πρωτόγνωρη κατάσταση. Έπειτα, σίγουρα παίζει ρόλο το ότι οι ποδοσφαιριστές έχουν βγει από το πρόγραμμά τους, που όλοι ξέρουμε πόσο ιδιαίτερο είναι. Με τις προπονήσεις, τους αγώνες, τα ταξίδια, την συναναστροφή με τόσα άτομα κάθε μέρα, την ομαδική δουλειά. Η ρουτίνα των ποδοσφαιριστών είναι διαφορετική κι από ένα σημείο και μετά γίνεται κομμάτι της ζωής τους. Εγώ βλέπω ότι κάποιοι το βιώνουν σαν να έκοψαν την μπάλα μαχαίρι, από το πουθενά. Σημαντικός παράγοντας είναι και ο φόβος, η ανασφάλεια για το μέλλον. Γιατί πολλά λέγονται όσον αφορά τα συμβόλαια, έχουν γίνει ήδη περικοπές σε αρκετές ομάδες στον κόσμο. Ξέρουμε ότι η καριέρα των ποδοσφαιριστών είναι πολύ σύντομη, οπότε είναι δύσκολο κι αυτούς να χάνουν μήνες από τον μισθό τους χωρίς ποδοσφαιρική αιτία», προσθέτει ο πρώην παίκτης του Φωστήρα.
«Τα πράγματα θα γίνουν χειρότερα…»
Σύμφωνα με την Fifpro, οι παίκτες που αισθάνονται αβεβαιότητα σχετικά με το μέλλον τους στο χώρο ήταν σαφώς πιο πιθανόν να αναφέρουν ζητήματα κατάθλιψης και άγχους. Αν και στο υψηλότερο επίπεδο οι παίκτες νιώθουν οικονομικά ασφαλείς, ο μέσος όρος των συμβολαίων είναι μικρότερος από δύο χρόνια και η πλειοψηφία προβληματίζεται για το οικονομικό της μέλλον. Δεν βγάζουν όλοι οι επαγγελματίες ποδοσφαιριστές εκατομμύρια. Αντίθετα, σε χώρες όπως η Ελλάδα, υπάρχουν παίκτες μαθημένοι να ζουν με «φέσια», «μαύρα» και έναντι.
To θέμα όμως δεν είναι μόνο το οικονομικό. Η μέση ηλικία των συμμετεχόντων ήταν 26 για τους άνδρες και 23 για τις γυναίκες. Άνθρωποι σε νεαρή ηλικία, μαθημένοι να ζουν σε μια ρουτίνα που μοιάζει με φούσκα, ξαφνικά βλέπουν την καθημερινότητά τους να ανακόπτεται βίαια. Συχνά μόνοι, συχνά σε ξένη χώρα, με την οικογένειά τους μακριά. Δεν είναι εύκολο. Κι όπως τονίζει ο Μπράχο στο Κουτί της Πανδώρας, οι ενδείξεις δεν υποδηλώνουν ότι θα υπάρξει άμεσα βελτίωση στον τομέα της ψυχικής υγείας των ποδοσφαιριστών. «Θεωρώ πως τα πράγματα θα γίνουν χειρότερα γιατί αυτό που ζούμε θα έχει συνέχεια. Δεν είναι ότι ανοίγουν τα μαγαζιά, ξεκινούν οι προπονήσεις και τελείωσε. Θεωρώ ότι η βιομηχανία του ποδοσφαίρου θα παρουσιάσει πτώση, η οποία μεταφράζεται σε χαμηλούς μισθούς για παίκτες. Αλλιώς τα είχαν υπολογίσει, αλλιώς θα τους βγει. Κάποιοι θα μείνουν χωρίς ομάδα, δεν γνωρίζουμε καθόλου πως θα είναι η φετινή μεταγραφική περίοδος. Δεν ξέρω κατά πόσο οι παίκτες χωρίς συμβόλαιο θα βοηθηθούν να βρουν ποδοσφαιρική στέγη, καθώς και το πόσο μεγάλη θα είναι η διαπραγματευτική τους δύναμη. Ακόμα και παιδιά που έχουν κάνει καλή σεζόν, δεν ξέρω αν αυτό στο τέλος θα τους χρησιμεύσει».
Κανείς μόνος
«Στο ποδόσφαιρο ξαφνικά πολλοί νέοι άντρες και γυναίκες πρέπει να ανταπεξέλθουν στην κοινωνική απομόνωση, στην διακοπή της εργασιακής τους ζωής και στις αμφιβολίες για το μέλλον. Κάποιοι ίσως δεν είναι σωστά “εξοπλισμένοι” για να αντιμετωπίσουν αυτές τις αλλαγές και εμείς τους ενθαρρύνουμε να αναζητήσουν βοήθεια από ένα άτομο που εμπιστεύονται ή από κάποιον επαγγελματία στην ψυχική υγεία», δήλωσε ο επικεφαλής ιατρός της Fifpro, Δρ. Βίνσεντ Γκούτεμπαρτζ. Ο οργανισμός, ο οποίος επενδύει πολύ τα τελευταία χρόνια στην παροχή βοήθειας προς τους παίκτες που παλεύουν με την κατάθλιψη, ετοιμάζει ήδη τις επόμενες κινήσεις του προκειμένου να εναρμονιστεί με τις δυσκολίες της εποχής.
Πως οι άνθρωποι αυτοί μπορούν να βοηθηθούν; Από τον οικογενειακό τους περιβάλλον; Από τις ομάδες; Από τους επαγγελματίες; «Είναι ένας συνδυασμός νομίζω», μας λέει ο Γιάννης Μπράχο. Πρώτα η οικογένεια, γιατί αυτόν τον καιρό είναι με τις οικογένειές τους, οπότε είναι και οι πρώτοι με τους οποίους έρχονται σε επαφή και μπορούν να εκφράσουν τα προβλήματά τους. Και με τις ομάδες, φυσικά, μπορεί να γίνει το ίδιο. Όπως λέει και ο Τζιόρτζιο Κιελίνι, κρατήστε καθημερινή επαφή με τους συμπαίκτες σας για να μην χαθεί το ομαδικό πνεύμα. Καλώς ή κακώς, η ομάδα είναι η δεύτερη οικογένεια παικτών. Φυσικά όποιος αισθάνεται τέτοιου είδους προβληματισμούς δεν πρέπει να διστάζει να δει κάποιον επαγγελματία ψυχικής υγείας, ενώ και οι αντίστοιχοι σύνδεσμοι ποδοσφαιριστών κάθε χώρας μπορούν να βοηθήσουν. Έχουν συμμετάσχει σε διάφορα σεμινάρια και γνωρίζουν την ύπαρξη του προβλήματος, έχουν πάρει εκπαίδευση από τη Fifpro και μπορούν να βοηθήσουν, άλλοι σε μεγαλύτερο κι άλλοι σε μικρότερο βαθμό…».
Περισσότερα:
