Κίνα, Αργεντινή, Γκάνα, Νότιο Σουδάν. Ο Πέτρος Κούκουρας μιλάει για μια προπονητική καριέρα που δεν μοιάζει με τις άλλες και για το ποδόσφαιρο που ενώνει τον κόσμο.
Η ζωή είναι ένα ταξίδι, και ένα ταξίδι είναι σαν τη ζωή», έλεγε ο Ιάπωνας ποδοσφαιριστής, Χιντετόσι Νακάτα, όταν στα 29 του ανακοίνωνε την απόφαση να σταματήσει το ποδόσφαιρο. Για τον Πέτρο Κούκουρα, το ταξίδι είναι κομμάτι της ζωής του από την πρώτη στιγμή που αποφάσισε να μπει στον μαγικό κόσμο της προπονητικής. Γνώρισε εμπειρίες μοναδικές, ταξιδεύοντας για το ποδόσφαιρο σε σημεία του χάρτη που σε αντίθετη περίπτωση μάλλον δεν θα επισκεπτόταν ποτέ.
Ο Κούκουρας σπούδασε προπονητική και επιστήμη του αθλητισμού στην Αγγλία. Επέστρεψε στην Ελλάδα δουλεύοντας στον ΠΑΟΝΕ και το Κορδελιό, ενώ γύρισε στο Νησί για να κάνει μεταπτυχιακό. Παράλληλα, δούλεψε σε ακαδημία ως προπονητής και στην Ρέντινγκ ως σκάουτ. Έπειτα από ένα ακόμα σύντομο πέρασμα από την Ελλάδα για λογαριασμό της Σπάρτης και του Απόλλωνα Πόντου, έκανε το πρώτο μακρινό ταξίδι για την Αργεντινή, όπου για οκτώ μήνες παρακολούθησε προπονήσεις της Ρασίνγκ, της Τσακαρίτα και της Ατλάντα.
Επόμενος προορισμός ήταν η Κίνα, στην οποία εργάστηκε για δύο χρόνια σε ιδιωτική ακαδημία ποδοσφαίρου. Τη σεζόν 2018-19 ανέλαβε την Πασίφικ Χίροους της Γκάνας και την επόμενη σεζόν προσλήφθηκε ως Ομοσπονδιακός προπονητής στην Εθνική Ομάδα του Νοτίου Σουδάν!
Το δεύτερο κύμα της πανδημίας του Covid-19 βρήκε τον 33χρονο προπονητή στην Ελλάδα, εξετάζοντας τις επόμενες επιλογές για το μέλλον του. Έτσι, το Κουτί της Πανδώρας μίλησε μαζί του για τις εμπειρίες που έχει αποκομίσει όλα αυτά τα χρόνια στο εξωτερικό, για τον κόσμο που συνάντησε, αλλά και για το ποδόσφαιρο και τον ρόλο του σε ταλαιπωρημένες κοινωνίες.
Πέτρο, η προπονητική σου πορεία είναι κάτι εντελώς διαφορετικό από αυτό που έχουμε συνηθίσει. Πως ξεκίνησε το ταξίδι σου στην προπονητική και πως αποφάσισες να ξενιτευτείς σε μακρινές χώρες;
Ξεκίνησε πριν από 15 χρόνια. Έπαιζα μπάλα μέχρι τα 17 μου και λόγω κάποιων σοβαρών τραυματισμών αναγκάστηκα να σταματήσω την μπάλα. Έτσι πήρα την απόφαση να πάω στην Αγγλία για να σπουδάσω και παράλληλα με τις σπουδές μου έκανα τα πτυχία προπονητικής με την αγγλική ομοσπονδία. Εκεί ξεκίνησα να δουλεύω με ομάδες, σαν εθελοντής στην αρχή. Η αλήθεια είναι ότι για κάποια χρόνια δεν είχα αποφασίσει αν θέλω να γίνω προπονητής ή να προσπαθήσω να παίξω μπάλα. Στην πορεία όμως άρχισε να με κερδίζει η προπονητική και σήμερα μπορώ να πω με σιγουριά ότι μου αρέσει περισσότερο. Οι σπουδές στο εξωτερικό μου άνοιξαν πολλές πόρτες και σύντομα κατάλαβα ότι θα μπορούσα να εργαστώ σε διάφορες χώρες και γι’ αυτό αποφάσισα να δώσω προτεραιότητα σε δουλειές στο εξωτερικό.
Κίνα, Αργεντινή, Γκάνα, Νότιο Σουδάν. Μπορείς να μας πεις δύο λόγια για όσα συνάντησες σε κάθε χώρα και τι σου έχει μείνει από κάθε εμπειρία;
Δύο λόγια για κάθε χώρα είναι δύσκολο. Ένα βιβλίο για την κάθε μία από αυτές θα ήταν πολύ πιο εύκολο! Είμαι πολύ χαρούμενος για τις εμπειρίες που απέκτησα και από κάθε χώρα και προσπαθώ να κρατάω μόνο τις καλές στιγμές. Υπήρξαν πολλές φορές που ήταν δύσκολα, αφού ήμουν μακριά από την οικογένεια μου και τους φίλους μου, σε μία χώρα όπου ήμουν ξένος. Αν θες όμως να ακολουθήσεις αυτό που αγαπάς και να πετύχεις πρέπει να κάνεις θυσίες. Αυτό που μου έχει μείνει είναι ότι κατάφερα να κάνω πολλούς φίλους σε όλο τον κόσμο. Είδα πως ζουν οι άνθρωποι σε διαφορετικές χώρες έμαθα την κουλτούρα τους και τις συνήθειες τους. Πάντα όταν πας σε ένα μέρος για διακοπές και κάθεσαι ένα μικρό χρονικό διάστημα βλέπεις μόνο τα καλά. Εγώ είχα την ευκαιρία να ζήσω σε διάφορες χώρες και έτσι μπορώ να έχω μία πιο ολοκληρωμένη άποψη.
Πόσο εύκολο είναι για έναν άνθρωπο που έχει μεγαλώσει στο ελληνικό ποδοσφαιρικό σύστημα να πάρει την απόφαση και να φτάσει τόσο μακριά, σε κουλτούρες και χώρες για τις οποίες γνωρίζουμε ελάχιστα;
Νομίζω πολλοί θα ακούσουν χώρες όπως η Κίνα, η Γκάνα, το Νότιο Σουδάν και θα τρομάξουν. Όλα είναι στο μυαλό και κατά πόσο θέλεις να δεις και να αποδεχτείς το κάτι διαφορετικό. Είναι δύσκολο να αφήσεις την ευκολία και την σιγουριά του σπιτιού σου γιατί αν πάει κάτι στραβά είσαι εσύ απέναντι σε όλους και δεν έχεις κάποια βοήθεια. Είναι πράγματα στη ζωή αλλά και στο ποδόσφαιρο που σε αυτές τις χώρες δουλεύουν τελείως διαφορετικά από ότι στην Ελλάδα και πρέπει να προσαρμοστείς όσο το δυνατόν γρηγορότερα. Να παντρέψεις αυτό που εσύ ξέρεις και θέλεις να κάνεις με αυτό που κάνουν εκεί. Αυτό δεν είναι πάντα τόσο εύκολο.
Πως έφτασες στην εθνική ομάδα του Νοτίου Σουδάν και τι συνάντησες εκεί, με δεδομένο ότι είναι μια χώρα που μέχρι πριν λίγο καιρό είχε εμφύλιο;
Την δουλειά στην εθνική ομάδα μου την πρότεινε ένας παλιός γνωστός από την Αγγλία. Η ιδέα της εθνικής μου άρεσε από την αρχή και έτσι δεν το σκέφτηκα και πάρα πολύ. Η αλήθεια είναι ότι υπήρχαν αρκετές δυσκολίες, όπως το να βρούμε καλές εγκαταστάσεις για τις προπονήσεις. Δεν υπήρχε ένα καλό γυμναστήριο και το γήπεδο που χρησιμοποιεί η εθνική ομάδα είναι υπό ανακαίνιση. Γι’ αυτό το λόγο, την προετοιμασία μας την κάναμε πάντα σε άλλες γειτονικές χώρες. Ο εμφύλιος πόλεμος είναι κάτι που είχε ταλαιπωρήσει πολύ τους πολίτες της χώρας αλλά όχι εμάς στη δουλειά μας. Προσωπικά δεν είδα κάτι αφού στην πόλη υπάρχει επαρκείς αστυνόμευση, αλλά άκουσα πολλές ιστορίες για τον πόλεμο. Το ποδόσφαιρο είναι κάτι που ενώνει τον κόσμο και όποτε είχαμε αγώνα η υποστήριξη του κόσμου ήταν πάρα πολύ μεγάλη.
Έχεις εργαστεί σε ακαδημίες με διαφορετική ποδοσφαιρική κουλτούρα. Τι διαφορές είδες σε σχέση με την Ελλάδα και τι είναι αυτό που εντόπισες στο εξωτερικό και είπες ότι θα ήθελες οπωσδήποτε να το εισάγεις στην επόμενή σου δουλειά στην Ελλάδα;
Αυτό που έχω παρατηρήσει είναι ότι όσο λιγότερα εφόδια έχουν οι ποδοσφαιριστές από εξοπλισμό, γηπεδικές εγκαταστάσεις κλπ, τόση μεγαλύτερη δίψα έχουν για να πετύχουν κάτι. Αυτό είναι κάτι που το είχα δει και στην Αγγλία. Ίσως όταν έχουν τα πάντα να νομίζουν ότι είναι πιο κοντά στο στόχο του να γίνουν επαγγελματίες ποδοσφαιριστές και αυτό φέρνει μία χαλάρωση. Φυσικά και στην Ελλάδα υπάρχουν ποδοσφαιριστές με πολύ μεγάλο ταλέντο και πολλές δυνατότητες και νομίζω ότι η νέα γενιά ποδοσφαιριστών που έχουμε στην Ελλάδα θα γίνουν εξαιρετικοί επαγγελματίες. Αν θα μπορούσα να εισάγω ή αλλάξω κάτι στο ελληνικό ποδόσφαιρο αυτό είναι η νοοτροπία μας και ο τρόπος που βλέπουμε το ποδόσφαιρο. Βιαζόμαστε πολύ να θεοποιήσουμε για να κατακρίνουμε έναν ποδοσφαιριστή ή έναν προπονητή. Θα έπρεπε να υπάρχει περισσότερη υπομονή και στήριξη και φυσικά Να δοθεί χώρος στον Έλληνα ποδοσφαιριστή και στον Έλληνα προπονητή να δουλέψουν, καθώς χρόνια τώρα υπάρχει μία ξενομανία, γεγονός που φυσικά έχει αντίκτυπο και στην εθνική μας ομάδα.
Πού συνάντησες τη μεγαλύτερη δυσκολία επικοινωνίας με τους παίκτες;
Δεν δυσκολεύτηκα κάπου ιδιαίτερα, αλλά αν θα έπρεπε να διαλέξω μία χώρα θα έλεγα την Κίνα και αυτό γιατί η εκπαίδευσή τους στο ποδόσφαιρο δεν ήταν τόσο καλή. Κατά τα άλλα, μέσα στο γήπεδο με τους ποδοσφαιριστές δεν υπάρχουν δυσκολίες επικοινωνίας. Ακόμα και κάποιοι που δεν μιλάνε αγγλικά υπάρχουν τρόποι να τους εξηγήσω αυτό που θέλω δείχνοντας το ή μαθαίνω εγώ κάποιες λέξεις κλειδιά στην γλώσσα τους και έτσι βρίσκουμε έναν τρόπο και συνεννοούμαστε. Για μένα πιο δύσκολη ήταν η επικοινωνία στην προσωπική μου ζωή όταν πήγαινα στα μαγαζιά ή στο σουπερμάρκετ παρά στο ποδόσφαιρο.
Είναι τελικά το ποδόσφαιρο μια παγκόσμια γλώσσα;
Το ποδόσφαιρο είναι σίγουρα μία παγκόσμια γλώσσα Και ευτυχώς την μιλάνε άπταιστα πάρα πολλοί άνθρωποι σε όλο τον κόσμο. Είναι κάτι πολύ παραπάνω από ένα άθλημα. Ένωνε και θα ενώνει πάντα τον κόσμο, δημιουργεί χαρές, συγκινήσεις, φιλίες και αναμνήσεις που μένουν μια ζωή.
Πως διαχειρίστηκες την ανάληψη της τεχνικής ηγεσίας μιας εθνικής ομάδας με εντελώς διαφορετική κουλτούρα από τη δική μας, όπως αυτή του Σουδάν; Τι πλάνο ακολούθησες;
Αρχίσαμε την σκληρή δουλειά με τα παιδιά από την αρχή και υπήρχε μεγάλος ενθουσιασμός. Η αλήθεια είναι ότι δεν είχα καταλάβει πόσο σημαντική είναι η εθνική ομάδα για τον κόσμο εκεί, μέχρι που άρχισαν να πλησιάζουν τα πρώτα επίσημα παιχνίδια. Υπήρχε μεγάλο ενδιαφέρον από τους οπαδούς και τους δημοσιογράφους της χώρας για τους αγώνες. Ο κόσμος εκεί υποστηρίζει την εθνική ομάδα με πιο πολύ πάθος από ό,τι την αγαπημένη τους ομάδα. Ή διαφορά κουλτούρας δεν έπαιξε μεγάλο ρόλο, όλοι είχαμε ένα κοινό στόχο, δημιουργήσαμε ένα καλό κλίμα στα αποδυτήρια Και έτσι καταφέραμε να μπούμε για δεύτερη φορά στην ιστορία της χώρας στους ομίλους του African Cup of Nations. Με την ομοσπονδία δουλέψαμε πολύ στο οργανωτικό κομμάτι και με τους ποδοσφαιριστές στο κομμάτι της φυσικής κατάστασης έτσι ώστε να μπορούν να παίζουν 90 λεπτά σε υψηλό επίπεδο, καθώς δεν υστερούσαν σε τεχνικά χαρακτηριστικά και ταλέντο από τις άλλες ομάδες.
Πόσο σημαντικό ρόλο διαδραματίζει το ποδόσφαιρο στη ζωή των ανθρώπων εκεί;
Το ποδόσφαιρο παίζει ένα πολύ σημαντικό ρόλο στη ζωή των ανθρώπων στο Νότιο Σουδάν. Οι μορφές διασκέδασης όπως τις ξέρουμε εμείς εδώ δεν υπάρχουν. Δεν υπάρχει ένα εμπορικό κέντρο ή ένα σινεμά. Τα νυχτερινά μαγαζιά και καφετέριες που υπάρχουν είναι αρκετά ακριβές για τους ντόπιους και για αυτό δεν τις προτιμάνε, οπότε το ποδόσφαιρο είναι ένας από τους ελάχιστους τρόπος που έχουν για να διασκεδάζουν. Σε κάθε γειτονιά υπάρχουνε παιδιά που παίζουμε μπάλα με όποιο τρόπο μπορούν και σε όλα τα παιχνίδια του πρωταθλήματος υπάρχουν τουλάχιστον 2000 οπαδοί. Το πιο εντυπωσιακό είναι ότι δεν υπάρχουν μέτρα ασφαλείας. Οι οπαδοί των δύο ομάδων είναι ανάμεικτοι και μπορούν να μπουν μέσα στο γήπεδο ανά πάσα στιγμή. Παρόλα αυτά, δεν συμβαίνει το παραμικρό.
Φαντάζομαι θα έχεις συναντήσει αρκετές δυσκολίες και ελλείψεις σε πράγματα και παροχές που σε κάποιους φαντάζουν αυτονόητα…
Ναι, φυσικά. Σε πράγματα που αφορούν τη δουλειά, αλλά και στην καθημερινότητα. Όσον αφορά στη δουλειά τα πράγματα βελτιώθηκαν πάρα πολύ αφού η εισήγηση μου στην ομοσπονδία για να αγοράσει κάποια πράγματα που χρειαζόμασταν έγινε αποδεκτή. Στην καθημερινότητα τα πράγματα είναι πιο δύσκολα. Στα σουπερμάρκετ δεν υπάρχει πληθώρα προϊόντων όπως υπάρχει εδώ και το ίδιο ισχύει και στην αγορά ρούχων, φαγητού κτλ. Κάτι που στην Ελλάδα και γενικότερα στην Ευρώπη θεωρούμε αυτονόητο είναι να έχουμε καλό σήμα στο κινητό και γρήγορο ίντερνετ όμως εκεί δεν είναι και τόσο εύκολο».
Έχεις αισθανθεί κίνδυνο;
Όχι, κίνδυνο δεν έχω αισθανθεί ποτέ. Η αναγνωρισιμότητα που έχω από το ποδόσφαιρο με έχει βοηθήσει πολύ σε αυτό το κομμάτι. Πάντα ο κόσμος με χαιρετάει και με υποδέχεται με χαρά όπου κι αν πάω. Παρόλες τις δυσκολίες και τον εμφύλιο πόλεμο είναι πολύ φιλόξενοι και χαρούμενοι άνθρωποι και αυτό βοηθάει πολύ στην καθημερινότητα. Επίσης η ομοσπονδία κάνει τα πάντα για να μας κρατήσει ασφαλείς και μένουμε σε ένα από τα καλύτερα ξενοδοχεία της χώρας, μας παρέχει ότι χρειαστούμε και έχουμε πάντα έναν οδηγό για να μας εξυπηρετήσει αν χρειαστεί να πάμε κάπου.
Θα ήθελες να δουλέψεις ξανά στην Ελλάδα;
Ναι θα ήθελα να το προσπαθήσω. Έχω μαζέψει αρκετές εμπειρίες και έχω ωριμάσει προπονητικά και θα ήθελα κάποια στιγμή να δουλέψω ξανά στην Ελλάδα. Δεν ξέρω πότε θα είναι αυτή στιγμή. Αν βρω κάτι που να με καλύπτει ποδοσφαιρικά θα ήταν ωραίο να επιστρέψω. Η αλήθεια είναι ότι μέχρι τώρα είχα σαν προτεραιότητά μου το εξωτερικό αλλά τώρα και με την κατάσταση που επικρατεί στον κόσμο σκέφτομαι όλο και περισσότερο να ψάξω να βρω κάτι στην Ελλάδα.
Έχεις προπονητικά πρότυπα; Ποια τακτική θεωρείς ότι σου ταιριάζει περισσότερο;
Προπονητικά πρότυπα δεν θα έλεγα ότι έχω καθώς δεν προσπαθώ να αντιγράψω κάποιον. Σίγουρα όμως υπάρχουν πολλοί προπονητές που θαυμάζω την δουλειά τους και προσπαθώ να παίρνω ό,τι θεωρώ καλύτερο από τον καθένα και να το προσαρμόσω πάντα στα δεδομένα της ομάδας μου. Δε νομίζω ότι οι προπονητές θα έπρεπε να έχουν μία τακτική που τους ταιριάζει περισσότερο. Όταν πάω σε μία ομάδα το πρώτο πράγμα που κάνω είναι να αξιολογώ τους παίκτες και βάσει αυτών να διαλέγω την τακτική θα ακολουθήσει η ομάδα, έτσι ώστε να μπορώ να πάρω ότι καλύτερο μπορώ από τον καθένα τους και όχι ανάλογα με το τι αρέσει σε μένα.
Περισσότερα: